Jorge Luis Borges ve vatandaşı olan Adolfo Bioy Casares’in ortak çalışması: Kısa ve Olağanüstü Hikayeler
Çin’den İngiltere’ye, Arabistan’dan 1700’lerde Fransa’ya, 19. yüzyılda Latin Amerika’dan eski Roma’ya olağanüstü olaylardan bahseden çok geniş bir yelpazedeki metinleri içeren kitap ilk bakışta bir derleme izlenimi verebilir; ancak Borges ve Casares’in yaptığı bunun çok ötesindedir.
İki yazar çağları ve coğrafyaları kuşbakışı gözden geçirmekle kalmamış, halihazırdaki metinleri kısaltarak, başlık koyarak, montajlayarak yeni metinlere dönüştürmüşlerdir. Dahası, kitapta bizzat kendilerinin yazıp hayali yazarlara atfettikleri metinler de yer alır.
Yazım üzerine düşünmek
Olağanüstünün, dolayısıyla olağanın sınırlarına işaret eden anlatılardan oluşan Kısa ve Olağanüstü Hikâyeler, bir bütün olarak Borges ve Casares’in yaratıcılığının bir ürünüdür. Hem olağanüstü masallar okumak hem de edebiyatta özgünlük, yaratıcılık, yeniden yazım üzerine düşünmek isteyenler için.
Sayfa: 161
İki yazarı daha yakından tanıyalım;
Jorge Luis Borges
Borges; 1899’da Buenos Aires’te doğdu. Cenevre’de ve İngiltere’de eğitim gördü. Bir dönem İspanya’da yaşadıktan sonra 1921’ de Arjantin’e dönerek yazarlık hayatına başladı. 1935’te Alçaklığın Evrensel Tarihi derlemesini kaleme aldı.
Buenos Aires’te yazarlık faaliyetlerinin dışında kütüphanecilik, İngiliz edebiyatı profesörlüğü, edebiyat cemiyeti başkanlığı gibi görevlerde bulundu. 1955’ten 1970’e kadar Ulusal Kütüphanesi’nin yöneticiliğini yaptı.
Ünü 1961’de Formentor Ödülü’nü Samuel Beckett’la paylaştıktan sonra ülke sınırlarını aşmıştı. 1980’ de prestijli Cervantes Ödülü’ne layık görüldü. 1986’da öldü. André Maurois’ya göre uyruğu ve mizacıyla tam bir Arjantinli olsa da kendini evrensel edebiyatla yetiştirmiş olan Borges, edebiyat, felsefe ve inanç tarihinden fikirleri ustaca sentezleyerek yarattığı özgün evrende zaman, uzay, kader ve gerçeklik gibi evrensel konuları kurguyla kurgu dışının sınırlarının yok olduğu bir üslupla kaleme aldı.
Adolfo Bioy Casares
Usta yazar ve şair, Buenos Aires’te büyük bir çiftlik sahibinin oğlu olarak dünyaya geldi. İlk öyküsü İris ve Margarita’yı 11 yaşında yazdı. Ailesinin durumu iyi olduğu için 1920’lerde Avrupa ve Amerika’ya seyahatler yaptı.
1932’de Jorge Luis Borges ile tanıştı, Borges’in 1986 yılındaki ölümüne kadar çok yakın arkadaş oldular, birlikte pek çok hikâye yazdılar. H. Bustos Domecq adıyla da öyküler yazdı. Aynı yıl, Sur edebiyat dergisinin kurucusu olan Arjantin’in en etkili kültürel simalarından Victoria Ocampo ile tanıştı.
1933’te Buenos Aires Üniversitesi’ne girdiyse de okulu bırakarak kendini yazarlığa adadı. 1940’ta Victoria’nın kardeşi Silvina Ocampo ile evlendi. Eşi de yetenekli bir şair ve öykü yazarıydı.
Aynı yıl, en önemli kitaplarından biri olan La invención de Morel’i yazdı. Latin Amerikan edebiyatının öykü türünde klasiklerinden olan bu kitapla, Buenos Aires Belediye Edebiyat Ödülünü kazandı.
Cervantes Ödülü’nün sahibi oldu
Yaklaşık yarım yüzyıl boyunca, Bioy Casares Arjantin kültürel sahnesinde aktif rol oynadı. Yayınlanan eserler arasında birçok roman, kısa hikâye, makaleler ve tezler vardır. Borges’le beraber yazdığı eserlerden başka, H. Bustos Domecq and B. Suárez Lynch adıyla da eserler yazdı. Eserleri birçok dile çevrilmiştir.
1990 yılında İspanyol edebiyatının en prestijli ödülü olan Cervantes ödülüne layık görülen yazar, 1999 yılında Buenos Aires’te öldü.
Kitap sayfası için iletişim:
